Mỡ máu được xem là căn bệnh thời đại với tỷ lệ mắc cao và có nhiều biến chứng đáng lo ngại, báo động đỏ trên toàn cầu. Vậy chỉ số mỡ máu bao nhiêu là nguy hiểm? Khi các thành phần trong mỡ máu có chỉ số vượt ngưỡng cho phép (cao hoặc thấp hơn bình thường), cảnh báo nguy cơ cao mắc các bệnh lý tim mạch, hình thành xơ vữa, tắc nghẽn mạch máu dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm, đáng lo ngại nhất là đột quỵ với tỷ lệ tử vong trên 50%.
Nội dung bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Hội đồng chuyên gia Dự án Bảo vệ tim mạch Việt Nam
1. Các chỉ số mỡ máu, bao nhiêu là bình thường?
Mỡ máu hay còn gọi là lipid máu, là chất quan trọng nuôi dưỡng cơ thể. Mỡ máu gồm nhiều loại khác nhau, cả mỡ máu xấu và mỡ máu tốt. Để đánh giá mức độ bệnh, bác sĩ chuyên khoa đang áp dụng dựa trên 4 chỉ số máu nhiễm mỡ sau:
- Cholesterol toàn phần (ký hiệu TC): Gồm Lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL) và lipoprotein tỷ trọng cao (HDL)
- LDL cholesterol (ký hiệu LDL – C) : Còn được gọi là mỡ máu xấu
- HDL cholesterol (ký hiệu HDL – C): Còn được gọi là cholesterol tốt
- Triglyceride (ký hiệu TG): Là chất béo trung tính, lưu thông trong máu cùng với cholesterol
Hướng dẫn chi tiết về giá trị bất thường gây nguy hiểm và cách đọc chỉ số mỡ máu trong phần dưới:
1.1 Cholesterol
Cholesterol tham gia vào cấu tạo tế bào, thần kinh, giúp gan bài tiết acid mật để tiêu hóa thức ăn. Khi cholesterol cao hơn ngưỡng bình thường cảnh báo các vấn đề về sức khỏe bạn cần phải lưu ý. Thông tin cụ thể về các chỉ số cholesterol như sau:
- Bình thường: Dưới 200 mg/dL (5,1 mmol/L)
- Cao: Từ 200 – 239mg/dL (5,1 – 6,2 mmol/L)
- Rất cao: Từ 240 mg/dL (6,2 mmol/L)
1.2 LDL – Cholesterol
LDL – C có khả năng thấm qua thành mạch, khi dư thừa quá mức có thể hình thành các mảng bám, tạo thành xơ vữa động mạch. Chính vì vậy, khi LDL – Cholesterol càng cao, mức độ nguy hiểm càng lớn, cụ thể như sau:
- Bình thường: Dưới 130 mg/dL
- Mức ranh giới cao: Từ 160 mg/ dL trở lên
- Cao: Từ 190 mg/dl trở lên
1.3 HDL – Cholesterol
HDL – Cholesterol có tác dụng di chuyển mỡ máu xấu dư thừa về gan, ngăn ngừa hình thành xơ vữa động mạch. Khi HDL – Cholesterol thấp dưới ngưỡng cho phép sẽ gây tăng mỡ máu, tăng huyết áp, các bệnh lý về gan.
- Bình thường: Trên 50 mg/dL.
- Thấp: Dưới 40 mg/dL
1.4 Triglycerid
Chỉ số Triglyceride cho phép đánh giá bệnh lý rối loạn mỡ máu và các bệnh tim mạch khác như xơ vữa động mạch, hẹp động mạch,… Ngoài ra một số bệnh lý như gan nhiễm mỡ, tuyến giáp cũng có đánh giá chỉ số này
- Bình thường: Dưới 100 mg/dL (1,7 mmol/L)
- Khá cao: Từ 150 – 199 mg/dL (1,7 – 2 mmol/ L)
- Mức cao: Từ 200 – 499 mg/dL (2 – 6 mmol/L)
- Mức rất cao: Từ 500 mg/dL (6 mmol/L) trở lên
Bảng tóm tắt chỉ số mỡ máu ở ngưỡng bình thường như sau:
Các chỉ số mỡ máu | Chỉ số mỡ máu cao cảnh báo nguy hiểm |
Cholesterol toàn phần | Trên 240mg/dL
(>6,2mmol/l) |
LDL-Cholesterol | Trên 160mg/dL
(4,1mmol/l) |
Triglyceride | Trên 200mg/dL
(>2,3mmol/l) |
HDL-Cholesterol | (<1mmol/l) |
2. Chỉ số mỡ máu bao nhiêu là nguy hiểm?
Người bệnh được đánh giá có vấn đề sức khỏe về mỡ máu khi có ít nhất 1 trong 4 các thông số trên nằm ngoài ngưỡng cho phép. Với câu hỏi, chỉ số mỡ máu bao nhiêu là nguy hiểm? Hiện chưa có con số nào khẳng định 100% cho từng đối tượng. Vì để đánh giá mức độ nguy hiểm cần kết hợp thêm với các yếu tố nguy cơ khác như độ tuổi, tiền sử bệnh lý tim mạch,…
Đánh giá mức độ nguy hiểm của mỡ máu cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa. Với người có sức khỏe yếu, nguy cơ tim mạch cao, chỉ số mỡ máu cảnh báo nguy hiểm có thể xảy ra khi LDL – C từ 70 mg/dL.
Các chỉ số mỡ máu | Chỉ số mỡ máu cao cảnh báo nguy hiểm |
Cholesterol toàn phần | Trên 240mg/dL
(>6,2mmol/l) |
LDL-Cholesterol | Trên 160mg/dL
(4,1mmol/l) |
Triglyceride | Trên 200mg/dL
(>2,3mmol/l) |
HDL-Cholesterol | Dưới 40mg/dL
(<1mmol/l) |
Theo nhận định của chuyên gia y tế, mỡ máu được chia thành 3 cấp độ, trong đó cấp độ 2 và cấp độ 3 cảnh báo nguy hiểm, cần được thăm khám, có kế hoạch điều trị sớm để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
Cấp độ | Cholesterol | LDL | HDL | Triglycerid |
Cấp độ III
(nguy cơ cao) |
>= 6,2 mmol/L (240 mg/dL) | >= 4,1 mmol/L
(160 mg/dL) |
<1,0 mmol/L
(40mg/dL) |
Trên 500 mg/dL |
Cấp độ II
(có nguy cơ) |
5,2 – 6,2 mmol/L (200 – 239 mg/dL) | 2,6 – 4,1 mmol/L
(100 – 159mg/dL) |
1,0 – 1,5 mmol/L
(40 – 59 mg/dL) |
200 – 499 mg/dL |
Cấp độ I
(nguy cơ thấp) |
<5,2 mmol/L (200 mg/dL) | <2,6 mmol/L (100 mg/dL) | >= 1,6 mmol/L (60 mg/dL) | 150 – 199 mg/dL |
Theo khuyến cáo chung của Bộ Y tế, để giảm thiểu nguy cơ bệnh lý tim mạch, đột quỵ, người bệnh nên có lối sống phù hợp, có kế hoạch điều trị và ngăn ngừa tái phát ngay từ khi phát hiện mỡ máu cao.
3. Biến chứng nguy hiểm khi chỉ số mỡ máu cao – Cẩn thận đột quỵ não
Rối loạn lipid máu không có các triệu chứng bệnh lý rõ ràng, thông thường chỉ được phát hiện khi thực hiện xét nghiệm cận lâm sàng. Nhưng mỡ máu cao lại âm thầm gây nên các bệnh lý mạn tính không lây khác, đặc biệt nguy hiểm nhất là đột quỵ não.
Nguyên nhân chính: Mỡ máu dư thừa gây tăng hình thành các mảng xơ vữa bám vào thành mạch, có thể dẫn tới bệnh xơ vữa động mạch:
- Xơ vữa gây tắc nghẽn mạch máu, lâu dần giảm tưới máu tới não và tim. Xơ vữa động mạch có thể bong ra gây tắc nghẽn mạch máu đột ngột, dẫn tới nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
- Xơ vữa động mạch cũng có thể gây cứng mạch máu, khi tăng huyết áp đột ngột dẫn tới gây vỡ mạch máu đột ngột. Đồng thời khối máu tụ chèn ép nhu mô não gây yếu liệt nửa người, rối loạn hô hấp, tuần hoàn thậm chí tử vong nhanh chóng.
Kết quả thống kê tại Viện dinh dưỡng Quốc Gia cho biết khoảng 93% các ca đột quỵ não có tiền sử mỡ máu cao, gây ra 200.000 ca đột quỵ mỗi năm tại Việt Nam. Đột quỵ não là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật vĩnh viễn, 50% các ca đột quỵ dẫn tới tử vong, 71% người sau đột quỵ không thể quay lại cuộc sống sinh hoạt bình thường.
Chính vì vậy, để ngăn ngừa đột quỵ (biến chứng cao nhất của mỡ máu cao), các chuyên gia y tế khuyến cáo người bệnh có nguy cơ cần thăm khám, sàng lọc sức khỏe định kỳ và chữa trị kịp thời. Đồng thời người dân nên có lối sống khoa học, vận động mỗi ngày để phòng ngừa bệnh tật.
Các biến chứng nguy hiểm khác khi mỡ máu cao:
- Bệnh lý tim mạch khác: Do tăng hình thành các mảng xơ vữa gây bệnh lý hẹp động mạch, giảm tưới máu tới tim gây nhồi máu cơ tim, đau tức ngực,… là nguyên nhân chính gây đột tử.
- Tiểu đường: Mỡ máu tăng gây hiện tượng kháng insulin nội sinh, giảm sản xuất insulin dẫn tới tiểu đường. Ngược lại bệnh nhân tiểu đường cũng có nguy cơ cao mắc mỡ máu. Theo đánh giá, 1 người mắc đồng thời cả tiểu đường và mỡ máu có nguy cơ tử vong cao gấp 2 – 6 lần thông thường, tăng nguy cơ tổn thương mạch máu gấp 10 lần so với bệnh nhân tiểu đường không kèm theo mỡ máu.
- Gan nhiễm mỡ: Gan là cơ quan chuyển hóa mỡ, khi mỡ máu tăng quá cao vượt quá khả năng hoạt động của gan sẽ lắng đọng lại tạo thành mỡ gan. Thống kê cho thấy 50% bệnh nhân mỡ máu cao mắc gan nhiễm mỡ, trong đó khoảng 25% xơ gan, ung thư gan.
- Viêm tụy cấp: Mỡ máu cao do tăng triglycerid dẫn tới tăng chylomicrons làm tắc nghẽn mao mạch tụy, xảy ra tình trạng thiếu máu, toan hóa máu gây viêm tụy. Có khoảng 3,8% các ca viêm tụy cấp với tiền sử mỡ máu cao. Các trường hợp này có nguy cơ tử vong cao hơn viêm tụy do các nguyên nhân khác.
Cách kiểm soát chỉ số mỡ máu an toàn
Khi phát hiện có chỉ số mỡ máu cao, tùy vào tình trạng, mức độ mà bác sĩ có chỉ định phù hợp nhất. Trong đó, người bệnh lưu ý cần điều trị từ sớm và có lối sống khoa học để phòng – điều trị bệnh triệt để; nếu mức độ mỡ máu cao cần sử dụng thuốc để tránh biến chứng nguy hiểm, người bệnh cần tuân thủ áp dụng.
Điều trị ngay từ khi mới phát hiện
Điều trị mỡ máu sớm từ khi mới phát hiện là chìa khóa vàng ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm do mỡ máu tăng cao. Bên cạnh đó, theo nhận định của chuyên gia, điều trị mỡ máu sớm có hiệu quả tốt hơn, tiết kiệm thời gian và chi phí. Nếu bạn nằm trong nhóm đối tượng có nguy cơ mỡ máu cao, hãy sàng lọc định kỳ để kịp thời phát hiện, có kế hoạch điều trị tốt nhất.
Thời gian khuyến cáo sàng lọc mỡ máu với mỗi người là khác nhau, trung bình khoảng 6 tháng/ lần; Nếu đang mắc mỡ máu bạn nên sàng lọc từ 1 – 3 tháng/ lần.
Xây dựng lối sống khoa học
Lối sống khoa học là điều đầu tiên mà người bệnh mỡ máu cần thực hiện để hỗ trợ điều trị bệnh, ngăn ngừa tái phát và dự phòng biến chứng tim mạch:
- Kiểm soát chế độ ăn: Hạn chế ăn thực phẩm nhiều mỡ, đặc biệt mỡ, nội tạng động vật, thịt đỏ, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh, đồ ăn giàu đường; Nên ăn nhiều rau xanh, hoa quả, ăn các loại thực phẩm giàu omega 3 như cá trích, cá mú,.., giảm lượng muối trong thức ăn.
- Kiểm soát cân nặng: Thừa cân quá mức là nguyên nhân gây mỡ máu cao, người bệnh nên duy trì BMI cơ thể dưới 25.
- Vận động: Nên duy trì tập thể dục ít nhất 30 phút/ ngày. Thời gian và cường độ tập phụ thuộc vào tình hình sức khỏe và các bệnh lý mắc kèm khác. Nếu có bệnh nền như huyết áp, suy tim,… bạn nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ để luyện tập phù hợp, an toàn.
- Kiểm soát yếu tố nguy cơ: Không hút thuốc lá, hạn chế các chất kích thích, đồ uống có cồn như rượu, bia.
Khi bạn có bệnh nền hoặc chỉ số mỡ máu cao trên ngưỡng cho phép cần phải thăm khám và tuân thủ chỉ định của bác sĩ có chuyên môn để ngăn chặn kịp thời các biến chứng.
Sử dụng thuốc Tây y hạ mỡ máu
Sử dụng thuốc Tây y hạ mỡ máu cần được có chỉ định của bác sĩ. Hiện nay, nhóm thuốc được sử dụng phổ biến nhất là Statin. Tuy nhiên, cơ chế chung của các thuốc Tây y chủ yếu có tác dụng giảm các chỉ số mỡ máu xấu tạm thời, không tác dụng vào đúng gốc rễ, nguyên nhân gây bệnh dẫn tới tình trạng phụ thuộc thuốc.
Bên cạnh đó, các thuốc chữa mỡ máu có nhiều tác dụng phụ đáng lo ngại khi sử dụng lâu dài như: tổn thương cơ, tổn thương gan, ảnh hưởng tới thận, sỏi mật, ảnh hưởng tới đường tiêu hóa,…
Chuyên gia y tế khuyến cáo người chỉ số mỡ máu cao không tự ý mua thuốc mỡ máu mà chưa có chỉ định của bác sĩ, chỉ sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn, không lạm dụng.
Thông tin một số loại thuốc Tây giảm mỡ máu:
Tên | Tác dụng chính | Tác dụng phụ |
Statin | Giảm cholesterol, giảm LDL – C, giảm triglyceride, tăng tổng hợp HDL – C | Tổn thương cơ
Tăng độc tính trên gan Tăng đường máu Tác dụng phụ trên thần kinh gây mất trí nhớ, nhầm lẫn |
Fibrates | Giảm nồng độ triglyceride (chủ yếu), giảm LDL – C và tăng cường HDL – Cholesterol trong máu | Tăng men gan, ảnh hưởng chức năng gan
Rối loạn tiêu hóa Tăng tác dụng của thuốc chống đông |
Niacin – Nicotinic Acid | Tăng HDL – C, giảm LDL -C | Rối loạn tiêu hóa
Tăng men gan, da vàng Tăng đường huyết |
Các resin gắn acid mật | Giảm LDL – C trong máu bằng cách tăng chuyển hóa Cholesterol thành acid mật trong gan | Rối loạn tiêu hóa |
Sử dụng Đông y hạ mỡ máu, ngừa biến chứng an toàn nhất
Ứng dụng Đông y điều trị mỡ máu đang được giới chuyên môn chú trọng nghiên cứu vì có hiệu quả tốt và đặc biệt an toàn. Theo Đông y, mỡ máu cao được xếp vào chứng đàm ẩm, chủ yếu do tỳ thận hư tổn, công năng bị ứ trệ. Đông y điều trị mỡ máu theo nguyên tắc Tiêu – Bản kiêm trị, chữa cả gốc lẫn ngọn (giải quyết các vấn đề thừa cholesterol xấu, điều chỉnh quá trình chuyển hóa lipid cân bằng để ngăn ngừa bệnh tật tái phát).
Để áp dụng Đông y chữa mỡ máu hiệu quả, người bệnh cần được bác sĩ chuyên khoa y học cổ truyền thăm khám, kê đơn bài thuốc phù hợp. Thông thường sử dụng thuốc Đông y có hiệu quả từ từ, từ 2 – 3 tháng, bạn cần kiên trì uống thuốc mỗi ngày.
Nói về các bài thuốc Nam điều trị mỡ máu đặc biệt phải kể tới Nhị thập Huyết mạch khang do Dự án Bảo vệ tim mạch Việt Nam nghiên cứu. Đây là BÀI THUỐC ĐẦU TIÊN và DUY NHẤT có công thức hoàn chỉnh điều trị mỡ máu toàn diện từ gốc tới ngọn theo cơ chế 3 tầng tích cực:
- Tầng 1: Giảm cholesterol xấu, giảm triglycerid, cân bằng chuyển hóa lipid máu. Giai đoạn đầu, bài thuốc có tác dụng hòa tan các phân tử nặng như triglycerid, LDL (tan mỡ máu), từ đó làm thông thoáng, dòng chảy của máu được lưu thông.
- Tầng 2: Chống tăng cholesterol máu, chống xơ vữa động mạch.
- Tầng 3: Nâng cao chức năng giải độc gan, thận. Bài thuốc tập trung phục hồi chức năng can, thận, tăng cường chức năng của các tạng phủ, nâng cao thể trạng theo nguyên tắc “nhân cường – tật nhược” (người khỏe thì bệnh lùi).
Để đáp ứng được cơ chế cho hiệu quả toàn diện trên, bài thuốc Nhị thập Huyết mạch khang được phối chế, kết hợp từ gần 30 vị dược liệu, chia thành 2 bài thuốc ĐẶC HIỆU và CĂN NGUYÊN. Điều này giúp các vị thuốc hiệp đồng, bổ trợ, tăng cường tác dụng lẫn nhau, nâng cao hiệu quả điều trị.
Đặc biệt hơn, tất cả vị dược liệu có trong bài thuốc đều được nuôi trồng, thu hái, lựa chọn theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt, đảm bảo được tác dụng dược lý, nồng độ hoạt chất khi bào chế thuốc Đông dược. Dược liệu sạch với tiêu chí 3 không: không chất kích thích sinh trưởng, không thuốc trừ sâu, phân bón hóa học, không chất bảo vệ thực vật, đảm bảo an cho người bệnh.
Bài thuốc được nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng bài bản trên 200 bệnh nhân và áp dụng điều trị cho 3000 người (tính đến tháng 4.2024) với kết quả rất khả quan: Thời gian điều trị tối thiểu cho các cấp độ mỡ máu như sau:
- Cấp độ 1 là 44 ngày
- Cấp độ 2 là 60 ngày
- Cấp 3 là 90 ngày.
Kết quả thống kê cho thấy 98% bệnh nhân cho biết không gặp bất cứ tác dụng phụ nào. Đặc biệt nhiều người còn thấy cơ thể khỏe mạnh hơn, ăn được, ngủ được, giảm cân nặng sau quá trình áp dụng điều trị.
Xem ngay chia sẻ của một số người bệnh đã điều trị thành công bài thuốc mỡ máu Nhị thập Huyết mạch khang
Bác Thân Ngọc Tứ thoát khỏi mỡ máu “theo đuổi 10 năm”, biến chứng tiểu đường nhờ bài thuốc Nhị thập Huyết mạch khang (2 tháng điều trị).
Cô Nguyễn Thị Duyên hạ mỡ máu từ cấp độ 3 xuống cấp độ 1 sau 3 tháng dùng Nhị thập Huyết mạch khang, chỉ số triglyceride lúc bắt đầu điều trị ở mức rất nguy hiểm.
Cô Phùng Thị Tuyết 24 năm mỡ máu nay yên tâm lựa chọn thuốc Đông y, các chỉ số mỡ máu cao về ngưỡng an toàn sau 2 tháng.
Hiện nay Thuốc Dân Tộc đang là đơn vị ĐỘC QUYỀN và DUY NHẤT ứng dụng bài thuốc điều trị mỡ máu cao với 2 chính sách cam kết bảo hành bằng văn bản và điều trị trước, trả tiền sau.
Điều này nhằm bảo vệ quyền lợi của người bệnh, họ chỉ thực sự phải chi trả khi đạt được hiệu quả kỳ vọng. Người bệnh được thăm khám với bác sĩ chuyên khoa để xác định mức độ, thể bệnh, sau đó bác sĩ sẽ kê đơn bài thuốc cho phù hợp theo nguyên tắc biện chứng luận trị.
Liên hệ ngay tới bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và tư vấn miễn phí trong thời gian sớm nhất.
ArrayArray
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!